Grappig genoeg kun je stout bier het beste beschrijven aan de hand van de persoon die het back in the days gedronken zou hebben: een goed gebouwde, sterke kerel die na een dag hard werken echt geniet van z’n welverdiende biertje. En dat is precies wat een stout is: fors bier met een hoge gisting, waarover vaak gekscherend gezegd wordt dat het vult als een goede maaltijd. Lees meer
Hoewel er meer traditioneel, sterkere bieren werden gebrouwen met 7-8% in plaats van donker bier, zijn het juist de donkere soorten die je tegenwoordig tegenkomt. De focus van dit bier ligt dan ook op het gebruik van mout, en niet zozeer op de hop.
Wanneer je het hebt over de geschiedenis van stout bier, is ‘Guinness’ waarschijnlijk het eerste dat in je opkomt – de beroemde Irish stout uit Dublin. Toch komen de stouts oorspronkelijk uit London, waar ze zijn afgeleid van een andere bekende bierstijl: de porter. De brouwers gingen in de 18e eeuw voor het eerst met stout bier aan de slag en al snel werd het heel populair, vooral bij de street porters in London. En zoals je al kunt raden, komt hier ook de naam vandaan. De vraag naar porters was destijds zo groot, dat veel brouwerijen besloten alleen nog maar met dit bier op de markt te komen. Verschillend in sterkte, dat wel. Stout porters waren de meest krachtige bieren van het stel, en werden niet veel later de ‘stouts’ genoemd. De export van het bier kwam snel op gang en ook in Ierland bleken de stouts een ware hit. Een zekere Arthur Guinness zag handel in het bier en om er zeker van te zijn de boot niet te missen, ging hij zijn eigen versie brouwen: een Dry Irish Stout in zijn eigen St James’s Gate Brewery in Dublin. De geroosterde gerst die hij hiervoor gebruikte – en dus niet het gangbare mout – , zorgde voor een drogere en meer bittere stout.
Nog altijd zijn veel brouwers en bierliefhebbers het niet eens over de stouts en de porters: zijn ze toch hetzelfde, of juist verschillend? Dit hangt heel erg samen met de manier waarop het bier gebrouwen wordt; porters zijn namelijk vaak lichter zijn dan stouts. Ook wordt de geografische herkomst van de twee vaak gebruikt om het verschil te benadrukken: de porters uit Londen en de stouts, heel logisch, uit Dublin.
Het zal je niet verbazen dat de stouts de donkerste van alle bieren zijn. Zoals we eerder vertelden, is hun kleur vooral te danken aan de mout die we gebruiken bij het brouwen van het bier. De moutsoorten waarmee stouts gemaakt worden, zijn donkerder dan donker doordat ze eerst flink gedroogd (in de oven) of geroosterd worden. Hoewel de kleur bijna zwart lijkt te zijn, wordt het bier donkerbruin of zelf robijnrood van kleur als je het glas tegen het licht houdt. Afhankelijk van hoe de stout wordt geschonken, heeft het bier een dikke, romige schuimkraag, die een mooi contrast vormt met het donkere bier. Maar stouts drink je natuurlijk niet alleen om de prachtige kleur, je krijgt de lekkere, bittere tonen van chocolade en koffie er gratis bij!
Veel bieren zijn onder te verdelen in subcategorieën, en met de stouts is het niet anders. Zo is er de afgelopen jaren een heel scala aan stouts gebrouwen, en veel soorten zijn nog altijd heel populair. Neem bijvoorbeeld de dry stouts, oftewel: de Guinese-achtige bieren, die gekenmerkt worden door hun drogere en bittere smaak. Zin in een biertje bij het ontbijt? Dan is een oatmeal stout iets voor jou. Het wordt gebrouwen met 30% granen waardoor het bier een fijne, romige en soepele textuur krijgt. Milk stouts zijn een ander voorbeeld van een leuke stout, die dankzij de craft brouwers heel populair zijn geworden. Doordat deze bieren worden gebrouwen met lactose zijn ze zachter dan hun tegenhangers. Ben je in voor iets geks, kies dan voor een oyster stout. Vroeger werd dit bier letterlijk met oesters gebrouwen. Hoewel er tegenwoordig geen oester meer aan te pas komt, zijn er nog altijd veel brouwerijen die ‘m maken. Zo ook in Nederland (we hebben er zelfs eentje gebrouwen bij Uiltje!).
Voor de die-hard bierdrinkers is er een speciaal exemplaar: de imperial stout, met een alcoholpercentage van 10%. Misschien verstandig om dit bier te bewaren voor de laatste ronde!
Er wordt vaak ‘gegrapt’ dat de stout een hele maaltijd op zich is, en hoewel dit eigenlijk klopt, kun het bier ook heel goed schenken in combinatie met lekker eten. Zoals hierboven te lezen, werden stouts vroeger ook gebrouwen met oesters. Is dat niet helemaal je ding, dan is een oester on the side misschien een beter idee. Het ziltige van de oesters past namelijk perfect bij de chocolade-koffie tonen in de stout. Mocht je geen oester-eter zijn, dan kun je een stout ook prima schenken bij een hamburger, steak en frites, of bij elk willekeurig rood stukje vlees! Ga je een BBQ organiseren, dan is stout the one. Ben je in the mood voor iets heel anders? Bak dan iets lekkers met stout bier – iemand zin in een stout brownie?
Geen probleem, als je denkt dat het bij Uiltje vooral draait om IPA’s en super verse biertjes. Want dat klopt, maar het heeft ons niet weerhouden om ook mooie stevige stouts te brouwen. De hardcore fans kennen vast onze F*ck De Kerstboom Staat In De Fik!, een stout met sinaasappel en havermeel die we aan het begin van de winter uitbrengen. En met 10% drinkt dit bier als een warme winterdeken. We brouwen deze stout al heel wat jaren, en nog altijd is het een absolute favoriet van zowel onze brouwers als Uiltje fans. Nog niet zo lang geleden hebben we onze stoutproductie iets uitgebreid, en experimenteren we met verschillende ingrediënten. Voor wie op zoek is naar een stout met een twist: deze bieren worden uitgebracht in onze Mind Your Step series. Kan het voor jou niet ‘stout’ genoeg, houd dan onze nieuwe Grandson series in de gaten voor nog absurdere versies! Benieuwd naar meer? Neem dan een kijkje op onze beer release calendar en zie welke volgende stouts er aan komen!
Dorst gekregen? In de Uiltje Brewery webshop kun je allerlei verschillende soorten craft beer bestellen! Een fijne dag!